Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μεγανησίου, στις 30 Ιουνίου 2025, γνωμοδότησε θετικά επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) για την ανάπτυξη τουριστικού συγκροτήματος, στη θέση «Ελιά» ανατολικά του οικισμού Κατωμέρι, του Δήμου Μεγανησίου της Περιφερειακής Ενότητας Λευκάδας.
Το αναπτυξιακό σχέδιο που προτείνεται αφορά την ήπια επέμβαση στην περιοχή, με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου προορισμού, μικρού μεγέθους, αλλά διεθνούς εμβέλειας.
Με βασικό θεματικό πυλώνα την ιστιοπλοΐα ανοικτής θαλάσσης, η πρόταση που παρουσιάζεται παρακάτω απευθύνεται σε σύγχρονους ταξιδευτές/ιστιοπλόους που αναζητούν την αυθεντικότητα.
Δεδομένου ότι οι ισχυροί άνεμοι πνέουν από τον Οκτώβρη ως τον Απρίλη, το σχέδιο είναι να δημιουργηθεί ένας προορισμός που συμβαδίζει απόλυτα με την πάγια κρατική στόχευση για άμβλυνση της εποχικότητας και επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, προσφέροντας πολλαπλά οφέλη στην τοπική κοινωνία.
Σε μία έκταση περίπου 176 στρεμμάτων θα αναπτυχθεί η επένδυση με χαμηλό συντελεστή δόμησης, 0,07 της έκτασης, δηλαδή 12.300 τ.μ. κτιριακών υποδομών που θα απαρτίζονται από χώρους αθλητισμού, πολιτισμού, ξενοδοχειακές παροχές, πολυτελείς τουριστικές επαύλεις, υπαίθρια αγορά τοπικών προϊόντων και άλλες υποστηρικτικές υποδομές, οι οποίες θα κατασκευαστούν υπό ένα κοινό πρίσμα τεχνικής, αισθητικής και λειτουργικής ευαισθησίας που σέβεται τον τόπο και τον άνθρωπο, ακολουθώντας τις απαιτήσεις της σύγχρονης ολιστικής στρατηγικής προσέγγισης ESG (Environmental, Social, corporate Governance).
Πιο αναλυτικά, η ανωτέρω πρόθεση επιτυγχάνεται:
Περιβαλλοντικά & τεχνικά, με τη χρήση φυσικών πρώτων υλών για την κατασκευή, όπως η πέτρα, το χώμα και το ξύλο και την ελαχιστοποίηση της χρήσης οπλισμένου σκυροδέματος.
Ταυτόχρονα, με την αξιοποίηση σύγχρονων κατασκευαστικών μεθόδων και υλικών για την ανέγερση ενός αυτόνομου πλέγματος κτιριακών υποδομών (π.χ. σύστημα αφαλάτωσης για ύδρευση, φωτοβολταϊκά και σύστημα αποθήκευσης ενέργειας, διαχείριση των λυμάτων με χρήση βιολογικού συστήματος αποχέτευσης).
Εκ παραλλήλου, με την εξισορρόπηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος (carbon footprint) των κατασκευών με αντισταθμιστικά μέτρα (π.χ. με χρήση δομικών υλικών που δεσμεύουν διοξείδιο του άνθρακα, με τη φύτευση και συντήρηση νέων και υφιστάμενων δέντρων).
Λειτουργικά, με την κατασκευή ενός ολοκληρωμένου συστήματος υποδομών (π.χ. υπόγειας ηλεκτροδότησης, ύδρευσης και αποχέτευσης) και αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών, όπως ιατρική περίθαλψη ή πυρόσβεση, μέσω ενός δρόμου που θα διασφαλίζει σε κάθε περίπτωση την απρόσκοπτη κυκλοφορία οχημάτων ή την πιθανή ανάγκη διαφυγής.
Κοινωνικά, με την ενίσχυση και ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας, άμεσα και έμμεσα. Αυτό θα επιτευχθεί με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που θα καταστήσουν την επιλογή μόνιμης διαμονής στο Μεγανήσι πιο ελκυστική.
Επίσης, οι νέες οικονομικές εισροές θα αποτελέσουν αφορμή και δυνατότητα ευρύτερης ανάπτυξης των δημόσιων υποδομών του νησιού.
Αισθητικά, με την ανέγερση κτηρίων σύγχρονου και συνάμα διαχρονικού σχεδιασμού, που σέβονται το περιβάλλον στο οποίο χωροθετούνται.
Με γνώμονα όλες τις προαναφερθείσες παραμέτρους, η υλοποίηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου στην περιοχή της «Ελιάς» (φωτογραφία) είναι εμφανές πως έχει ως ξεκάθαρο στόχο τη δημιουργία ενός πρότυπου διεθνούς αθλητικού τουριστικού προορισμού.
Το όνομά του: «Άνεμος».
Η πρόταση περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός σύγχρονου resort, που απαρτίζεται από ανεξάρτητα, μικρού όγκου κτήρια διαμονής, υποδομή ναυταθλητισμού και άλλες υποδομές κοινόχρηστων εξυπηρετήσεων και παροχής υπηρεσιών, που προβλέπονται για τα τουριστικά καταλύματα.
The Sailing Camp – Ιστιοπλοϊκός Όμιλος
Βασικό συστατικό της πρότασης ανάπτυξης είναι η καθ’ όλη τη χρονιά λειτουργία των υποδομών (με έμφαση στην περίοδο Οκτωβρίου – Απριλίου, λόγω των ανέμων), με άμεσο αποτέλεσμα την υποστήριξη της κοινωνικής ζωής και της οικονομικής βάσης του νησιού.
Προς αυτή την κατεύθυνση καταλυτικό ρόλο έχει η δημιουργία ενός κέντρου συγκέντρωσης, που στην προκειμένη περίπτωση δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από έναν ιστιοπλοϊκό όμιλο, ο οποίος θα έχει διττή λειτουργία.
Αφενός, θα λειτουργεί ως μια δωρεάν σχολή ιστιοπλοΐας, για παιδιά, που θα προσελκύσει επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο και θα προσφέρει ένα κέντρο αθλητισμού για τους ντόπιους που έως τώρα απουσιάζει.
Αφετέρου, θα λειτουργεί ως μια ανοιχτή πλατφόρμα, διαθέσιμη για πολιτιστικές εκδηλώσεις, προσβάσιμη τόσο από τη στεριά όσο και από τη θάλασσα.
Πρόκειται λοιπόν για μια υποδομή με διπλή λειτουργία ως κέντρο αθλητισμού και πολιτισμού που θα ωφελήσει τόσο τους επισκέπτες του νησιού και των κοντινών προορισμών, όσο και τους μόνιμους κατοίκους.
Sailors’ Lodges – Ξενώνες Διαμονής Ταξιδευτών & Αθλητών
Ο ιστιοπλοϊκός όμιλος θα συμπληρώνεται από μια ομάδα ξενώνων όπου θα φιλοξενούνται οι ταξιδευτές/αθλητές που βρίσκονται στο Μεγανήσι για μια σύντομη στάση στα ταξίδια τους ανά τον κόσμο.
Οκτώ μικρές μονάδες ξενώνων συνολικής επιφάνειας 400 τ.μ., θα λειτουργούν συμπληρωματικά του ιστιοπλοϊκού ομίλου διαμορφώνοντας μια ήπια αγροτουριστική μονάδα.
Κατασκευασμένοι από την τοπική φυσική πέτρα, οι ξενώνες γίνονται ένα με το περιβάλλον τους, προσφέροντας έναν γαλήνιο τόπο ανάπαυσης στους εφήμερους επισκέπτες.
The Ark Resort – Η Κιβωτός
Ο σημαντικότερος πομπός, που θα τοποθετήσει στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη την επένδυση στην «Ελιά», είναι η ανέγερση ενός νέου ξενοδοχείου τεσσάρων αστέρων που βαφτίζεται «The Ark Resort» (Κιβωτός).
Οι εγκαταστάσεις θα χωροθετηθούν σε αμφιθεατρική διάταξη στην πλαγιά που οδηγεί στη μόνη παραλία της έκτασης, στην νοτιοδυτική της πλευρά, εξασφαλίζοντας δημόσια πρόσβαση που σήμερα πραγματώνεται κυρίως από θαλάσσης ή μέσω ενός αγροτικού μονοπατιού.
Τα δωμάτια του ξενοδοχείου, σε συμφωνία με τις παροχές που ορίζει η κείμενη νομοθεσία, διαχωρίζονται σε μονόκλινα, δίκλινα, τρίκλινα και τετράκλινα, διαμορφώνοντας μια μικρή ξενοδοχειακή μονάδα με τρία εμπορικά καταστήματα, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων για τη φιλοξενία συνεδρίων και εκδηλώσεων, Κέντρο Ευεξίας (Wellness) που θα περιλαμβάνει spa, κέντρο ομορφιάς & γυμναστήριο, εστιατόριο & Beach Bar με παιδότοπο και κοινόχρηστη πισίνα.
Elia Estates – Τουριστικές Επαύλεις
Κατασκευή 14 πολυτελών τουριστικών επαύλεων συνολικής επιφάνειας περίπου 7.500 τ.μ. όπου θα φιλοξενούνται οι ομάδες των ταξιδευτών.
Οι κατοικίες θα είναι εξοπλισμένες με όλες τις σύγχρονες παροχές για τη φιλοξενία και εξυπηρέτηση μικρών και μεγάλων ομάδων επισκεπτών.
Βασικές παροχές κάθε κατοικίας είναι ένα πλήρως εξοπλισμένο και λειτουργικό σπίτι με τη δική του πισίνα.
The Grove – Υπαίθρια Αγορά
Στα ανατολικά της περιοχής της «Ελιάς», κοντά στην είσοδο του οικισμού, προτείνεται να σχηματιστεί ένας δεύτερος πυρήνας κοινωνικής ζωής, συνάθροισης, εμπορίου και διασκέδασης.
Γύρω από μια πλατεία, θα λειτουργούν καταστήματα που προσφέρουν κυρίως προϊόντα τοπικών παραγωγών και είδη πρώτης ανάγκης (φούρνος, μανάβικο, ιχθυοπωλείο), καθώς και καφενείο, μπαρ κ.ά.
Elia Village – Κτήρια Διαμονής Προσωπικού
Για τη διαμονή των εργαζομένων σχεδιάζεται η κατασκευή δύο κτηρίων στο βορειοδυτικό άκρο της έκτασης συνολικής επιφάνειας κλειστών χώρων περίπου 500 τ.μ.
Τα κτήρια αυτά θα απαρτίζονται από αυτοτελή διαμερίσματα, αλλά και χώρους συνάθροισης, ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να κάνουν ένα διάλειμμα στην καθημερινότητα τους, χωρίς να είναι εκτεθειμένοι στην περιβάλλουσα τουριστική δραστηριότητα.
Συνοψίζοντας, το σχέδιο «Άνεμος» είναι μια πρότυπη μορφή τουριστικής επένδυσης, υπερτοπικής κλίμακας, αλλά προσαρμοσμένο στο τοπίο και την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του νησιού.
